Karşılaştırmalı edebiyat bilimleri ile ilgileniyorsanız ya da klasiklere düşkünseniz hem dünya edebiyatının temel eserleriyle hem de dünya edebiyatının parçası sayılan bazı edebiyat-dışı metinlerle tanışmışsınızdır. İşte “Karşılaştırmalı Edebiyat” öğrenimi görmek isteyen veya ilgilenen herkes için Batı Avrupa üniversitelerinde, başlangıç olarak tavsiye edilen temel metin/eser listelerinden biri.
Bu örneği, Alman üniversitelerinden derledim ve gördüm ki bu listelerde Türkçe edebiyata henüz layığı ile yer verilmemiş. Oysa Türkçe edebiyat da, zengin geçmişi ve çok renkli bugünüyle, özellikle karşılaştırmalı edebiyat bilimi açısından son derece kapsamlı ve derin, hem de çok değerli bir cevher. Dilimizi ve edebiyatımızı tüm dünyaya sevdirmek ve işte, dünya üniversitelerinin aşağıda örneğini gösterdiğim türden listelerine girmek biraz da bizim elimizde.
Aşağıdaki eserlerin isim çevirilerini, Türkçede yayınlanmış olanların tanınmış ve/veya alışılmış isimlerini de gözeterek, yaptım (Türkçe isimler parantez içinde bulunuyor). Yanlış varsa affola ve düzeltme uyarısı gönderile.
Bu listeye yeniden göz atmak bile yüreğimi çarptırıyor ve içimde, hemen bu eserleri kitaplığımdan çıkarıp ya da kitapçıdan alıp –okumadıklarımı- okumak, -okuduklarımı- yeniden okumak arzusu uyandırıyor. İşte küçük ve büyük temel-dünya edebiyatı listesi (Liste maddelerinde genellikle yazar ve eserine, bazen sadece yazara, bazen salt eser/metin adlarına, zaman zaman da şiirler, öyküler vb. şeklinde genellemelere yer verilmiştir):
KÜÇÜK LİSTE
1 Homer: Odyssee
2 Sophokles: Kral Ödipus
3 Dante: İlahi Komedya
4 Boccaccio: Decameron (Dekameron)
5 Shakespeare: Hamlet
6 Cervantes: Don Quijote
7 Calderón: Hayat Rüya (veya Hayat Bir Rüyadır)
8 Sterne: Tristram Shandy
9 Goethe: Faust I ve II
10 Poe: Morg Sokağı Cinayeti
11 Flaubert: Madam Bovary
12 Dostoevskij: Suç ve Ceza
13 Proust: Kayıp Zamanın İzinde
14 Kafka: Başkalaşım
15 Joyce: Ulysses
20) Sophokles: Antigone; Oidipus tyrannos (Kral Ödipus)
21) Euripides: Medeia; Iphigeneia he en Taurois
22) Aristophanes: Nephelai (Bulutlar); Lysistrate
23) Platon (Eflatun): Symposion
24) Lukian: Theon dialogoi* (Tanrı Diyalogları)
25) Heliodor: Aithiopika* (Theagenes ve Charikleia)
26) Plautus: Amphitruo
27) Lukrez: De rerum natura* (Şeylerin Doğasından)
28) Properz: Elegiae*
29) Vergil: Bucolica (Çoban Hikayeleri); Aeneis
30) Horaz: Satirae*
31) Ovid: Metamorphoseon libri* (Başkalaşımlar)
32) Martial: Epigrammata*
33) Petronius: Satyricon*
34) Augustinus: Confessiones* (İtiraflar)
35) Jacobus de Voragine: Legenda aurea*
36) Beowulf
37) La chanson de Roland (Roland’ın Şarkısı)
38) Lieder der Trobadors* (Trobador Şarkıları)
39) Chrétien de Troyes: Érec ve Énide
40) Wolfram von Eschenbach: Parzival
41) Gottfried von Straßburg: Tristan ve Isolde
42) Egils Saga
43) Dante: La Divina Commedia (İlahi Komedya)
44) Petrarca: Canzoniere*
45) Boccaccio: Il Decameron (Dekameron)
46) Ariost: Orlando furioso* (Çılgın Orlando)
47) Tasso: La Gierusalemme liberata (Kurtarılmış Kudüs)
48) Lazarillo de Tormes
49) Góngora: Soledades (Yalnızlıklar)
50) Cervantes: Novelas ejemplares (Örnek Hikayeler); Don Quijote
BÜYÜK LİSTE
1) İncil (Luther Metni)
2) Kuran
3) Buddha’nın Konuşmaları
4) Gılgamış Destanı
5) Bhagavad-Gita
6) Pañcatantra (Tr. Kelile ve Dimne): Hint Yaşam Felsefesinin Beş Kitabı
7) Kālidāsa: Śakuntalā veya Yüzük
8) Zhuangzi
9) Liang Schan Moor Haydutları (Dört Temel Klasik Çin Romanından Biri)
10) Cáo Xuěqín: Kırmızı Odanın Rüyası (veya Taşın Hikâyesi) – Dört Temel Klasik Çin Romanından Biri-
11) Genji-Monogatari (Prens Genji’nin Hikâyesi)- 11. Yüzyıl Japonyası’ndan Bir Aşk Hikayesi*
12) Japon No-Oyunları*
13) Nizami Gencevi: Hüsrev ile Şirin
14) Binbir Gece Masalları
15) Doğu Liriği*
16) Homer: İlyada; Odysseia (İlyada; Odise)
17) Sappho: Lyrik
18) Pindar: Epinikia (Zafer Şarkıları)
19) Aischylos: Oresteia
20) Sophokles: Antigone; Oidipus tyrannos (Antigone; Kral Oidipus)
21) Euripides: Medeia; Iphigeneia he en Taurois (Iphigeneia Toroslar’da)
22) Aristophanes: Nephelai (Bulutlar); Lysistrate
23) Platon: Symposion
24) Lukian: Theon dialogoi* (Tanrıların Konuşması)
25) Heliodor: Aithiopika* (Theagenes ve Charikleia)
26) Plautus: Amphitruo
27) Lukrez: De rerum natura* (Şeylerin Doğası)
28) Properz: Elegiae
29) Vergil: Bucolica; Aeneis
30) Horaz: Satirae
31) Ovid: Metamorphoseon libri
32) Martial: Epigrammata
33) Petronius: Satyricon
34) Augustinus: Confessiones*
35) Jacobus de Voragine: Legenda aurea*
36) Beowulf Efsanesi
37) La chanson de Roland (Roland Şarkısı)
38) Trobador Şarkıları*
39) Chrétien de Troyes: Érec et Énide (Érec ve Énide)
40) Wolfram von Eschenbach: Parzival
41) Gottfried von Straßburg: Tristan und Isolde (Tristan ve İsolde)
42) Egils Saga
43) Dante: La Divina Commedia (İlahi Komedya)
44) Petrarca: Canzoniere*
45) Boccaccio: Il Decameron (Dekameron)
46) Ariost: Orlando furioso (Çılgın Orlando)
47) Tasso: La Gierusalemme liberata (Kurtarılmış Kudüs)
48) Lazarillo de Tormes (Lazarillo de Tormes’un Hayatı -İspanyol Anonim Novella’sı*-)
49) Góngora: Soledades (Yalnızlıklar)
50) Cervantes: Novelas ejemplares (Örnek Hikâyeler); Don Quijote
51) Tirso de Molina: El burlador de Sevilla y convidado de piedra (Sevil’li Kadın Avcısı ve Taşlaşan Misafir)
52) Calderón: El principe constante (Taş Prens); La vida es sueño (Hayat Rüya)
53) Villon: La grant testament (Büyük Vasiyet)
54) Rabelais: Gargantua et Pantagruel* (Gargantua ve Pantagruel)
55) Montaigne: Essais*(Denemeler)
56) La Rochefoucauld: Maximes (Maximler)
57) Molière: Le misanthrope (İnsandan Kaçan); Le malade imaginaire (Hastalık Hastası)
58) Racine: Phèdre
59) Voltaire: Candide
60) Diderot: Jacques le Fataliste (Jakob ve Efendisi); Le neveu de Rameau (Rameaus’nun Yeğeni)
61) Rousseau: Les Confessions (İtiraflar)
62) Choderlos de Laclos: Les liaisons dangereuses (Tehlikeli İlişkiler)
63) Shakespeare: A Midsummer-Night’s Dream (Bir Yaz Gecesi Rüyası); Hamlet; Troilus ve Cressida; King Lear (Kral Lear); Macbeth; The Tempest (Fırtına); Sonnet’ler*
64) Metaphysical Poets* (Metafizik Şiirler*)
65) Milton: Paradise lost* (Kayıp Cennet)
66) Defoe: Robinson Crusoe; Moll Flanders
67) Swift: A Modest Proposal (Mütevazı Teklif); Gulliver’s Travels (Gulliver’in Gezileri)
68) Richardson: Clarissa
69) Fielding: Tom Jones
70) Sterne: Tristram Shandy; A Sentimental Journey Through France and Italy (Fransa ve İtalya’da Sentimental Bir Gezi)
71) Grimmelshausen: Der abenteuerliche Simplizissimus Teutsch (Simplicius Simplicissimus)
72) Lessing: Minna von Barnhelm; Nathan der Weise (Bilge Nathan)
73) Goethe: Die Leiden des jungen Werthers (Genç Werther’in Acıları); Wilhelm Meister; Faust; West-östlicher Divan (Batı-Doğu Divanı)
74) Schiller: Wallenstein; Kabale und Liebe (Kabale ve Aşk)
75) Jean Paul: Flegeljahre (Delikanlı Yılları)
76) Hölderlin: Gedichte* (Şiirler*)
77) Kleist: Amphitryon; Der zerbrochene Krug (Kırık Testi); Penthesilea; Erzählungen (Hikayeler)
78) Alman Romantik Şiiri*
79) Brüder Grimm (Grimm Kardeşler): Masallar*
80) E.T.A. Hoffmann: Erzählungen (Hikayeler)
81) Heine: Deutschland (Almanya), ein Wintermärchen (Kış Masalı)
82) Büchner: Dantons Tod (Danton’un Ölümü); Leonce ve Lena; Woyzeck; Lenz
83) Fontane: Effi Briest; Der Stechlin
84) Hauptmann: Die Weber (Dokumacılar)
85) İngiliz Romantik Şiirleri*
86) J. Austen: Pride and Prejudice (Gurur ve Önyargı)
87) Byron: Manfred
88) E. Brontè: Wuthering Heights (UğultuluTepeler)
89) Poe: Öyküler*
90) Melville: Moby Dick
91) Dickens: Great Expectations (Büyük Umutlar)
92) Carroll: Alice’s Adventures in Wonderland (Alice Harikalar Diyarında)
93) Twain: The Adventures of Huckleberry Finn (Huckleberry Finn’in Maceraları)
94) Whitman: Leaves of Grass (Çimen Yaprakları)
95) H. James: The Turn of the Screw (Yürek Burgusu)
96) Leopardi: Canti* (Şarkılar*)
97) Manzoni: I promessi sposi (Nişanlılar)
98) Puškin: Evgenij Onegin (Yevgeni Onegin)
99) Gogol’: Šinel’ (Palto); Nos (Burun)
100) Dostoevskij: Prestuplenie i nakazanie (Suç ve Ceza)
101) Tolstoj: Vojna i mir (Savaş ve Barış); Öyküler*
102) Čechov: Višnëvyj sad (Vişne Bahçesi)
103) Stendhal: Le rouge et le noir (Kırmızı ve Siyah)
104) Balzac: Illusions perdues (Kayıp Hayaller)
105) Flaubert: Madame Bovary; L’éducation sentimentale (Duygusal Eğitim)
106) Zola: Le ventre de Paris (Paris’in Göbeği)
107) Baudelaire: Les fleurs du mal (Kötülük Çiçekleri)
108) Rimbaud: Illuminations (Aydınlanmalar)
109) Mallarmé: Şiirler*
110) Andersen: Eventyr* (Masallar*)
111) Ibsen: Peer Gynt; Vildanden (Yaban Kazı)
112) Strindberg: Ett Drömspel (Düş Oyunu)
113) Hamsun: Sult (Açlık)
114) Th. Mann: Buddenbrooks; Doktor Faustus
115) Rilke: Malte Laurids Brigge; Şiirler*
116) Menschheitsdämmerung* (-Anlatımcı-Lirik Antoloji-)
117) Kafka: Dava; Öyküler*
118) Musil: Niteliksiz Adam*
119) Brecht: Mutter Courage und ihre Kinder (Cesaret Ana ve Çocukları); Şiirler*
120) Valéry: Şiirler*
121) Proust: A la recherche du temps perdu* (Kayıp Zamanın İzinde)
122) Aragon: Le paysan de Paris (Paris Köylüsü)
123) Sartre: La nausée (Bulantı)
124) Beckett: En attendant Godot (Godot’yu Beklerken); Molloy
125) N. Sarraute: Tropismes
126) Joyce: Ulysses; Finnegans Wake* (Finnegan’ın Uyanışı)
127) Eliot: The Waste Land (Çorak Ülke)
128) Woolf: The Waves (Dalgalar)
129) Hemingway: Öyküler*
130) Faulkner: The Sound and the Fury (Ses ve Öfke)
131) Nabokov: Pale Fire (Solgun Ateş); Ada or Ardor (Ada ya da Arzu)
132) Rus Sembolik ve Fütürist Şiiri*
133) Babel’: Konarmija (Kızıl Süvariler)
134) Bulgakov: Master i Margarita (Usta ve Margarita)
135) Pirandello: Sei personaggi in cerca d’autore (Altı Şahıs Yazarını Arıyor)
136) Svevo: La coscienza di Zeno (Zeno’nun Bilinci)
137) Calvino: Se una notte d’inverno un viaggiatore (Bir Kış Gecesi Eğer Bir Yolcu)
138) Neruda: Residencia en la tierra (Toprakta Oturmak)
139) Borges: Öyküler*
140) García Márquez: Cien años de soledad (Yüzyıllık Yalnızlık)
141) Cortázar: Rayuela (Seksek)
142) Museum der modernen Poesie* (Modern Şiirin Müzesi-Editör: H. M. Enzensberger)
0 yorum:
Yorum Gönder